پیشی گرفتنِ گرمای هوا از صرفه جویی مشترکان و ظرفیت تولید برق
پایگاه اطلاع رسانی آوای سبز آرام:
فرهنگ صرفه جویی، آشنا در حرف ها و نوشته ها، و غریب در عملکردها و رفتارهاست و ذهن مخاطبان را به سوی تدبیر و صبرِ همراه با سعی کردن، هدایت می کند، ولی تا تبدیل شدن به فرهنگ، صدها فرسنگ فاصله دارد. در آموزه های دینی ما، اسرافکاران، برادران شیطان معرفی شده اند و به هیچ عنوان، پررونق بودن و فراوانی یک نعمت، مجوزی برای مصرف بیش از اندازه و نیاز، در اختیار انسان ها قرار نمی دهد، بلکه در همه ی شرایط و درهر سطح و با هرامکاناتی، قناعت، مورد تاکید قرار گرفته است و روحیه ی صرفه جویی، به خودی خود و بدون درنظرگرفتنِ شرایطِ کمبود یا فراوانی، موجب رشد است.
در فرهنگ صرفه جویی، این نگرش که چون من ندار هستم، مجبور به رعایت صرفه جویی ام، و اگر دارا بودم، اینطور نبود؛ جایگاهی ندارد و اما البته نگرشِ مذکور، مورد سوءاستفاده ی بدخواهانِ مردم، در القای بدبختی به آنها، قرار می گیرد.
«تقوای مصرف» همان مقصود است
از طرفی ملاک رفتار صحیح در اسلام، تقواست. مطابق تعریفِ متخصصان دینی، تقوا یعنی درکدام شرایط و چه موقعی، از کدام مزیت وخوبی، به عنوان وظیفه و رفتارِ مناسب با آن شرایط، بهره ببریم. از اینرو «تقوای مصرف» به ویژه درحوزه ی انرژی با شرایط متفاوتی که فصل های مختلفِ سال، با خود به همراه دارند، قابل برداشت و تعمیم است.
در فصل گرم سال، ضرورت صرفه جویی در مصرف برق و نیز آب، با توجه به افزایش تقاضا، صدچندان می شود و جنبه ی حق الناس آن نیز پررنگ تر است؛ ولی متاسفانه در خبرها، ما ایرانی ها جز پرمصرف ترین ها در دنیا معرفی می شویم؛ درحالیکه در فداکاری برای هموطن سرآمدیم و آوازه ی همراهی مان با مسئولانِ وطن، بلند است، اما باز متاسفانه درچند سال اخیر، مردم ما با سوء ظنِ حاصل از ورود به فضای مجازی، به موضوعات اجتماعیِ مرتبط با مدیران می نگرند و تحملِ کلاه گشادی که گمان می کنند و شاید به سرشان برود را ندارند. به طوری که با شنیدن اعلام ضرورتِ صرفه جویی در مصرف برق، سوالاتی به ذهن شان سرک می کشد: آیا مسئولان نیز همانند ما، خود و خانواده ی خود را ملزم به صرفه جویی می کنند؟ آن ها خود، به این حرف ها باور دارند؟
البته تقوای مصرف در مورد مسئولان، در بخش هایی قابل تعریف است که در مورد مردم عادی نمی توان آن تعریف را ارائه داد و خاموش کردنِ وسائل برقی اضافی، تنها یک بخش از آن است، چرا که شاید بسیای از مردمِ طبقه ی متوسط، وسیله ی برقی اضافی نداشته باشند.!!
پاداش صرفه جویی، مفید و اثرگذار
«وقتی مردم می بینند که در اداره ها، صرفه جویی در مصرف برق انجام نمی شود، مایل نیستند که خودشان این کار را انجام دهند» جمله ای است که برخی از مردم در گفتگو با موضوع صرفه جویی بیان می دارند و می گویند: در مراجعه به اداره ها به عنوان ارباب رجوع، شاهد بوده ایم که درِ اتاق ها، برای مدت هرچند 5 دقیقه ای بسته می شود، اما برقِ اتاق، همچنان روشن است و یا وقتی وارد اتاقِ برخی از کارکنان اداره ها می شویم، احساس سرمای زیادی داریم، شاید بعضی ها دمای رفاه (24 درجه) را برای کولرهای اتاق رعایت کنند، نمی دانیم، اما چون توان آن کولر برای یک اتاق 20 متری، خیلی زیاد و برای مساحت 60 متر مناسب است، سرمایِ زیادی را برایِ حجم کم منتقل می کند و کارکنان مستقر در آن اتاق، حاضر نیستند برای فقط یک ساعت کولر را خاموش کنند و درصورت بیان این درخواست، ممکن است بحث های فنی را پیش بکشند که اگر کولر خاموش باشد، در روشن و سرد کردنِ مجدد، باید برق بیشتری را مصرف کند.!!
با شنیدن این اظهارات، البته می توان موارد جزئی دیگری را در اداره ها به راحتی یادآوری کرد و تشخیص داد؛ مانند اینکه برای سالن های همایش که هنوز هیچ شخصی وارد آن نشده است، به ویژه برای غیرفصل گرم که اداره ها دستورالعمل کاهش مصرف ندارند، برق های سالن، نیم ساعت قبل از ورود اولین فرد روشن هستند و پس از خروج آخرین نفر نیز، اعتنایی به روشن ماندنِ برقشان نمی شود تا اینکه خدماتی های آن اداره، در انتها برق ها را خاموش می کنند.
یکی دیگر از افراد مصاحبه کننده با اشاره به اینکه پاداش برای صرفه جویی در برق، در کاهش مصرف اثر می گذارد، می گوید: فرهنگسازی موقعی جواب می دهد که ابتدا همان کسانی که قصد نهادینه کردن آن را به دلایل صرفا شغلی دارند، آن را وظیفه ی غیرشغلی خود به عنوان رفتار درست بدانند و عاملِ به حرف های خود باشند.
فرد دیگری که از ساعت اوج مصرف آگاهی دارد، می گوید: برای من توجه به پیک بار(اوج مصرف)، برای لوازمی مانند سشوار، اتو، ماشین لباسشویی و غیره آسان است و رعایت می کنم اما تحمل لحظه ای گرما را ندارم و حاضر نیستم بابت پاداش هایی که اعلام می شود، آن را تحمل کنم، مگر مسئولان و افراد پولدار، رفاه خود را فدای پول می کنند؟!! و ممکن است دست آخر برای پرداخت قبض های گران خود، نفوذ هم اعمال کنند.
فرد بعدی با انتقاد از اینکه چرا بار اصلیِ مدیریت مصرف، باید به دوش مردم باشد، می افزاید: اگر مشکلاتی که درسیستم صنعت برق وجود دارد، مانند نیاز به تعمیرات و بروز شدن امکانات، حل شود، باعث صرفه جویی می شود.
تمهید مسئولان ازپاداش صرفه جویی تا بکارگیری کل امکانات تولید
پویش «با انرژی» یکی از راهکارهای مسئولان وزارت نیرو برای جلب همکاری مردم در صرفه جویی برق است. از آنجائیکه مشترکان خانگی با انجام کارهایی ساده می توانند در مصرف برق صرفه جویی کنند، به راحتی می توانند در این پویش شرکت نمایند.
محمد خدادادی، مجری پویش با انرژی درباره چگونگی شرکت در این پویش خاطرنشان کرد: هموطنان می توانند با حداقل ١٥ درصد صرفه جویی درمصرف برق و استمرار آن درتابستان، وارد 4 دوره قرعه کشی های این پویش شده و از جوایز نفیسی مانند خودروهای اتوماتیک و میلیاردها تومان کمک هزینه غیرنقدی بهره مند شوند.
وی با بیان این که مشترکان می توانند از طریق مراجعه به سایت
https://ba-energy.ir
اطلاعات دقیق تری در خصوص راهکارهای مصرف بهینه برق به دست آورند، تاکید کرد: نصب برنامه کاربردی با انرژی، با وارد کردن کد دستوری #١٥٢١* دیگر روش آشنایی با راهکارهای مصرف بهینه برق است.
برگزاری دور دوم قرعه کشی پویش با انرژی، به صورت استانی
مجری پویش با انرژی، از برگزاری قرعه کشی دور دوم پویش با انرژی به صورت استانی خبر داد و گفت: در این مرحله، مسابقه استانی خواهد بود و مردم هر استان با هموطنان استانی خود، مسابقه خواهند داد که شانس برنده شدن را افزایش می دهد.
خدادادی از مشترکانِ مناطقِ جنوبیِ کشور درخواست کرد: با قراردادنِ کولرهای گازی، روی ٢٤ درجه و خاموش کردنِ کولرها در اتاقهای خالی و هنگام ترک منزل، زمینه ی تامین برق پایدار برای سایر هموطنان در نقاط مختلف کشور را فراهم کنند.
وی افزود: دارندگان کولرهای آبی نیز لازم است که این وسایل سرمایشی را روی دور کند قرار داده و از سایه بان برای کولر خود استفاده کنند تا ضمن کاهش مصرف برق، هوای خنک تری داشته باشند.
مجری طرح پویش با انرژی با اشاره به اجرایِ این پویش و مشخص شدنِ برندگان خودرو و جوایز ١٠٠ میلیون تومانی، در دور نخست اظهار کرد: مشترکانی از استانهای تهران، مازندران، کرمان، کرمانشاه، قم و هرمزگان برندگان جایزه خودرو این پویش بوده اند و در اکثر استانهای کشور نیز تعدادی از مشترکان، برنده جایزه ١٠٠ میلیون تومانی شده اند.
رکورد مصرف برق در دو هفته ی پیش رو جابجا می شود
با توجه به پیش بینی های سازمان هواشناسی، مبنی بر استقرار هوای گرم در دو هفته ی پیش رو، میزان تقاضای مصرف برق بسیار زیاد خواهد شد.
از همین امروز رکوردهای مصرف که طی امسال اتفاق افتاده، تغییر می کند؛ این موضوع در صحبت های مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق کشور مطرح شده است.
وی گفت: مصرف برق از عدد ٧٧ هزار و ٥١٤ مگاوات که تاکنون ثبت شده عبور می کند که عدد بسیار بزرگی است و تداوم این وضعیت، تامین برق را علی رغم این که همه ی نیروگاهها در مدار تولید هستند و شبکه های انتقال و توزیع برق نیز در آمادگی کامل قرار دارند، بسیار دشوار می کند.
سخنگوی صنعت برق اظهار کرد: برای تامین این میزان مصرف که نسبت به سال گذشته ٥٥٠٠ مگاوات (حدود ٧.٥ درصد) افزایش داشته و معادل مصرف برق استانهای خراسان رضوی و سیستان و بلوچستان است، ضروری است، تمهیدات ویژه ای را پیش بینی کنیم.
دلیل افزایش مصرف، همزمانی افزایش دما در نقاط مختلف کشوراست
علی اکبر محرابیان، وزیر نیرو با اشاره به گزارش های سازمان هواشناسی، افزایش بی سابقه ی دما در دو هفته پیش رو در سراسر کشور گفت: به دلیل همزمانی این افزایش دما در نقاط مختلف کشور، تقاضای مصرف برق به شدت افزایش
می یابد.
وی افزود: استقرار گنبد حرارتی و افزایش شدید دما تنها محدود به ایران نیست و کل منطقه غرب آسیا با این شرایط رو به رو است و گزارش ها نشان می دهد برخی کشور های منطقه خلیج فارس که از زیرساخت های مناسبی نیز در حوزه برق رو به رو هستند به ناچار نسبت به اعمال خاموشی اقدام کرده اند.
پایداری شبکه سراسری برق در ایران، با وجود افزایش بسیار زیاد دما
وزیر نیرو با تأکید بر این نکته که باوجود افزایش بسیار زیاد دمای هوا، شاهد پایداری شبکه سراسری برق در ایران هستیم، افزود: باتوجه به شرایط ویژه ای که در آن قرار داریم، تمامی بخش های صنعت برق کشور، اعم از نیروگاه ها، بخش انتقال و بخش توزیع، در آماده باش کامل هستند و نهایت تلاش خود را برای تولید و توزیع حداکثری برق در بخش های مختلف مصرفی انجام می دهند.
واردکردن همه ی واحد ها، به مدار تولید
محرابیان با اشاره به واحد های محدودی که به دلیل تعمیرات از مدار خارج هستند، گفت: مقرر شد این واحدها، حداکثر تا ظهر یکشنبه به مدار تولید وارد شوند تا در حوزه تولید با بالاترین ظرفیت ممکن در خدمت بخش های مختلف
مصرف کننده برق باشیم.
وی مدیریت مصرف در بخش های مختلف را رمز عبور موفق از اوج بار سال جاری دانست و در این باره گفت: در دو سال گذشته باوجود ناترازی میان مصرف و تولید، از طریق مدیریت مصرف توانستیم اوج بارِ مصرف برق را به نحو مطلوبی مدیریت کنیم و در سال جاری نیز از این طریق می توانیم از اوج بار با موفقیت عبور کنیم.
قطع برق مشترکان بدمصرف
وزیر نیرو با اشاره به سپرده شدن مدیریت مصرف در بخش خانگی به مردم خاطرنشان کرد: بخش عمده ای از مشترکانِ بخش خانگی در هفته های گذشته با برنامه های مدیریت مصرف همکاری داشتند که جا دارد از آن ها تشکر کنیم، اما تعداد اندکی از مشترکان بخش خانگی نیز مصارف بالای ٢ تا ٣ برابر الگو دارند که در دو هفته پیش رو ناگزیر هستیم، به دلیل جلوگیری از تضییع حقوق دیگر مشترکان، ابتدا نسبت به محدودسازی برق آن ها و در صورت لزوم نسبت به قطع برق آن ها اقدام کنیم.
محرابیان به لزوم همکاری حداکثری بخش اداری با برنامه های مدیریت مصرف اشاره و تأکید کرد: هدف گذاری صورت گرفته برای مدیریت مصرف در بخش اداری ١٥٠٠ مگاوات بود، اما گزارش ها نشان می دهد، حداکثر همکاری اداره ها به ١٢٠٠ مگاوات رسیده که این یعنی برخی اداره ها به وظایف خود در حوزه کاهش مصرف برق عمل نمی کنند.
وی بیان کرد: تأکید دولت همواره این بوده است که برنامه های مدیریت مصرف، باید از بخش های دولتی آغاز شود و بر این اساس شرکت های توزیع موظف هستند، برق آن دسته از اداره هایی را که نسبت به کاهش مصرف برق
خود اقدام نمی کنند، قطع کند.
وزیر نیرو با اشاره به اهمیت ورود مولد های خودتأمین دستگاه های دولتی و نظامی به مدار تولید برق بیان کرد: مولد های دستگاه های دولتی و نظامی باید به صورت مستمر در مدار باشند و این مراکز حتی المقدور لازم است از طریق
مولدهای خودتأمین، برق مورد نیاز خود را تامین کنند.
محرابیان با تأکید بر لزومِ همراهیِ صنایع با برنامه های مدیریت مصرف در روز های گرم سال جاری گفت: در بخش صنایع، الگوی کامل و دقیقی از مدیریت مصرف، از قبل طراحی شده که بسیاری از صنایع با این برنامه هماهنگ هستند و امیدواریم تعداد اندکی از صنایع نیز که از برنامه ها تجاوز کرده اند، طی دو الی سه هفته آینده، در چارچوب برنامه ها با صنعت برق همکاری کنند تا بتوانیم برق پایدار برای تمامی بخش ها با وجود شرایط سخت پیش رو تأمین کنیم.
لزومِ اعمالِ واقعی جریمه برای پرمصرف ها
درمیان موضوعات مربوط به مدیریت مصرف، هدر رفت انرژی در سطوح و مراحل مختلف از تولید برق تا مصرف آن و نیز بازده انرژی، از اهمیت بالایی برخوردار است.
بنابر آمارهای اعلام شده، هدر رفت انرژی در شبکه یا تلفات شبکه ی سراسری، از ۱۵ درصد در سال ۹۲، به ۹.۷۶ درصد تا خرداد سال 1402کاهش یافت.
درگفتگو با یک کارشناس صنعت تولید برق، درباره ی هدررفتِ انرژی برق، وی عدم رعایت استاندارد در ساخت و سازها را یکی از دلایل کمبود انرژی برق در دوره ی پرباری عنوان کرد.
این کارشناس، عوامل بسیاری را در بالارفتن «بهره وری در مصرف انرژی» و راندمان دخیل دانست وگفت: نمی توان از مشترکی که از طبقه ی متوسط جامعه است، انتظار داشت که لوازم خانگی فرسوده و یا با هدر رفت بالای انرژی را تعویض کند و اینکه رعایت استاندارد ساخت و سازها در دست مشترکان نیست، یک امر بدیهی است.
وی با اشاره به تاثیر پاداش صرفه جویی در کاهش مصرف برق افزود: این پاداش ها در صرفه جویی طبقه ی ثروتمند تاثیری ندارد و مورد استقبال قشر متوسط قرار می گیرد.
این کارشناس با اشاره به بازدارندگیِ اعمالِ واقعی جریمه ها برای مشترکان پرمصرف گفت: وقتی موقع پرداخت جریمه ها می شود، برخی از مشترکان با نفوذ و رابطه، هزینه ی قبض خود را کاهش می دهند و عملا اعمال ِجریمه ی واقعی انجام نمی شود.
وی تولید برق را بسیار پرهزینه و هزینه ی واقعی تمام شده ی برق را بالاتر از رقمی که در قبض ها نوشته می شود، عنوان و تصریح کرد: وقتی هزینه ی زندگی ها بالا و درآمدها کم است، برای مردم عادی، پرداخت هزینه ی واقعی برق ممکن نیست اما البته برای زندگیِ ثروتمندها اتفاقی نخواهد افتاد.
شبکه ی برق یکپارچه است و مصرف مشترکان روی هم اثر می گذارد
این کارشناس صنعت تولید برق در پاسخ به سوالی مبنی بر انتقاد برخی مردم به انتقالِ برقِ تولید شده در هر استان به سایر استان ها در دوره ی اوج بارگفت: این یک موضوع ملی است. اگر این موضوع مطرح شود پس برای مثال استان خوزستان نیز می تواند بگوید من نفت وگاز تولید شده در استان خود را به دیگر استان ها نمی دهم و دراین صورت، سنگ روی سنگ بند نمی شود. کما اینکه انتقال برق مازاد هراستان به استان های دیگر، یک مسئله ی فنی است و مرکز دیسپاچینگ ملی در تهران برای نیاز شبکه ی سراسری و هراستان، برنامه ریزی می کند و کل شبکه ی برق کشور یکپارچه و به یکدیگر کوپل(وصل) و درتماس با این مرکز هستند، انرژی برق قابل ذخیره کردن نیست و حتی در مواقعی که خروج از مدار مثلا برای تعمیرات اساسیِ یک واحد نیروگاهی و خاموشی اتفاق بیفتد، بازگشتِ بار می تواند خسارت بار باشد، که وصل بودن شبکه ی برق استان ها به یکدیگر می تواند از این خسارت جلوگیری کند. برق کشورهایی مانند فرانسه و انگلیس به یکدیگر کوپل است. خطوط سراسری برق کشورمان به همدیگر نیاز دارند، این اتصال، قابلیت شبکه را زیاد می کند و ایمنی بالایی را به همراه دارد، ما که برای کشور خود نمی توانیم به موضوعاتی از این دست، نگاه محلی داشته باشیم!.
باکنتور هوشمند، تروخشک باهم نمی سوزند/لزوم اصلاح جرائم مصرف هدر رفت انرژی، کنترل پذیری بار و معیارِ مشترک پرمصرف و داخل الگوی مصرف، موضوعات گفتگو با کارشناس دیگری از صنعت برق بود. این کارشناس با اشاره به اینکه در بهترین شبکه های دنیا، هدر رفت انرژی وجود دارد، اظهارکرد: در مسیر ارسال جریان برق، از سطح انتقال(بین استانی) و فوق توزیع (داخل استانی) به سطح توزیع (داخل محلات و کوچه ها)، بخشی ازجریان تلف می شود.
وی چشم انداز صنعت برق کشور را کاهش هدر رفت انرژی دانست و گفت: رفع فرسودگی، نوسازی و بهینه کردن تجهیزات شبکه، ایجاد ظرفیت جدید برای خطوط انتقال برق، جایابیِ بهینه ی احداث پست های جدید از جمله ی مواردی است که می تواند هدر رفتِ انرژیِ برق را کم کند.
این کارشناس با بیان اینکه اگر جریان برق از 70 درصد ظرفیت نامیِ تجهیزات عبور کند، آن تجهیزات وارد شرایط پرباری شده است، افزود: این استانداردی است که برای بارگیری تجهیزات بکار می گیرند.
وی بیان کرد: تفاوت میزان انرژی در ابتدای خط و انتهای خط، میزان هدر رفت را مشخص می کند اما دربخش خانگی، دقیقا نمی توان میزان هدر رفت را در هر خانوار محاسبه کرد.
این کارشناس با اشاره به اینکه 20 درصد مشترکان خانگی، 40 تا 45 درصد کل مصرف خانگی را انجام می دهند، تصریح کرد: این موضوع نشان می دهد که معیاری برای مصرف باید تعریف شود، براین اساس برای محاسبه ی الگوی مصرف، میزان مصرف ماهانه ی لوازم برقیِ ضروری مانند یخچال، تلویزیون، کولر و… را در یک خانه ی معمولی محاسبه کرده اند و این عدد را معیار الگوی مصرف قرار داده اند که برای مناطق گرمسیر و سایر مناطق متفاوت است.
وی به امکان کنترل پذیریِ بار از طریق کنتورهای هوشمند اشاره کرد و گفت: پرمصرف ها در اولویت نصب این کنتورها قرار دارند که از این طریق، اطلاعات مربوط به مصرف مانند شرایط تغییر مصرف در پیک بار و زمان عادی، هزینه ها و پاداش مشخص می شود و مشترک نیز می تواند از طریق وای فای یا بلوتوث این موارد را مشاهده کند.
این کارشناس صنعت برق با بیان اینکه بواسطه ی استفاده از کنتورهای هوشمند، مدیریت مصرفِ بهینه تری انجام می شود، اظهارکرد: با کنتور های معمولی، برای شرکت های توزیع برق، امکانِ کنترل مصرفِ لحظه ای مشترکِ پرمصرف و رصد آن وجود ندارد و اگر به فرض، مصرف در محله ای بواسطه ی وجود مشترکانِ پرمصرف در ساعات اوج مصرف بالا رود، اگر برق آنجا قطع شود، تر وخشک با هم می سوزند و امکان شناساییِ لحظه ای مشترکان پرمصرف وجود ندارد؛ اما کنتورهای هوشمند، این امکان را می دهد که شرکت های توزیع، به مشترکان پرمصرف اخطار دهند و در صورت تداوم رفتار آن ها، برق همان مشترکان را قطع کنند.
وی به وجود تورم در کشور و هزینه ی بسیار بالای تولید برق درهمه جای دنیا اشاره کرد و گفت: هزینه ی مصرف برق برای مشترکان، بسیار پائین است؛ این هزینه ی مصرف، پاداش های صرفه جویی و جرائم پرمصرفی، برای متمولان قابل اعتنا نیست؛ در مورد جریمه ی پرمصرف ها باید تعرفه ها اصلاح شود و محدودیتِ قانونیِ اعمال جریمه های بازدارنده و سنگین رفع شود.
مشترکان برق، پرده ی آخر مدیریت مصرف را بازی می کنند
آسان ترین و آخرین پرده ی مدیریت مصرف، با نقش آفرینی مشترکان، به ویژه مشترکان خانگی، تکمیل می شود. با خواندن خبرها که فقط بخشی از آن در این گزارش آمده است، برکسی پوشیده نمی ماند که مسئولانِ وقت، به خوبی به وظیفه ی خود برای مدیریت مصرف برق آگاهی دارند و پایبند ی آن ها برای متقاعد کردن مشترکان به مدیریت مصرف، دو جنبه دارد؛ که یکی ضرورت صرفه جویی است؛ نهادینه کردن صرفه جویی به عنوان عمل صالح، رفتار استاندارد و تنها راه صحیح مصرف، که در مقدمه ی این گزارش به آن اشاره شد، لازم است پیگیری شود. جنبه ی دوم، به بهترین و آسان ترین روش در زمان حال و مطابق با شرایط برمی گردد که همان تقوای مصرف است؛ پس لازم است مشترکان، مسئولیت خود را برای نقش آفرینی در پرده ی آخر مدیریت مصرف برق، برعهده بگیرند.
آسیه سهرابی پور